Η μνήμη του βόθρου μας στην Ψυτάλλεια







Οι Έλληνες, είμαστε συνηθισμένοι σε απρόοπτες στιγμές να ενθυμούμαστε μέσα στην μιζέρια του παρόντος μας, παλαιές δόξες και έτσι να στήνουμε φιέστες μνήμης για να κερδίσουμε λίγη αξία από παρωχημένες έννοιες όπως αυτή των προγόνων μας.

Κάπως έτσι και τη χρονιά του 1814, που ιδρύθηκε η Φιλική Εταιρεία, κατά τον μήνα Οκτώβριο και συγκεκριμένα την 26ην ημέρα του, σε μια απρόοπτη γιορτή κλήθηκαν οι επίσημοι της πόλης των Αθηνών να γιορτάσουν την ανάμνηση της ναυμαχίας της Σαλαμίνας. Σήμερα στη γλώσσα των εναλλακτικών οργανώσεων, θα λέγαμε πως ήταν μια οριζόντια οργανωμένη εκδήλωση, που στηρίχτηκε στην ιδέα ενός τότε περιηγητή των Αθηνών.

Φυσικά και δεν διαφημίστηκε η γιορτή μια και η Εξουσία ήταν Τουρκική και εκ της ιστορίας καλόν είναι να μαθαίνουν οι σύγχρονοι, πως τα πράγματα δεν ήταν τότε αντίστοιχα με τα σημερινά. Δηλαδή, το να πετάξουν οι επαναστάτες μια μπουκάλα με βία στην υγειά του Μολότοφ και να σπάσουν με τα ρόπαλά τους τις γειτονιές, δεν είχαν απέναντί τους τα ξαδέρφια τους με στολές σε αψιμαχίες θεατρικές, αλλά κατά συρροή θανάτους χριστιανών ώστε τα πάντα να σκεπάζει η φοβέρα.
Δεν ήταν δηλαδή η εποχή για γιαλαντζί επαναστάτες όπως σήμερα.

Κέντρο λοιπόν της γιορτής ήταν ο παππούς του γνωστού σε εμάς Κωστή Παλαμά, ο Ιωάννης που προϊστατο τότε της Σχολής της Φιλόμουσου Εταιρείας των Αθηνών, η οποία θεωρείται πρόδρομος της Φιλικής Εταιρείας.
Λέγεται ότι ο Ιωάννης Παλαμάς ήταν δάσκαλος σπουδαίος και έπαιρνε τους μαθητές στην εξοχή δίπλα σε μονές και έκανε τα μαθήματά του στην ύπαιθρο για να παίρνουν ενέργεια οι μαθητές από τους τόπους.

Στα στενά της Σαλαμίνας λοιπόν, ο Παλαμάς διηγήθηκε λεπτομερώς την ναυμαχία και ζωντάνεψε στα μάτια των παρευρισκομένων το ένδοξο παρελθόν. Απήγγειλεν μάλιστα και Αισχύλο! 
Λίγο αργότερα επάνω στο νησάκι της Ψυτάλλειας, που αλλιώς την έλεγαν και Λειψοκουτάλα, στο γεύμα τους, συνέχισε ο δάσκαλος  με Όμηρο και κλέφτικα τραγούδια.
Πέρασαν όμορφα όλοι οι συνδαιτυμόνες και παρεκάλεσαν τον Παλαμά να διαιωνίσει πάνω στον ένδοξο βράχο της Ψυτάλλειας τον γιορτασμό της αλησμόνητης μέρας του παρελθόντος.
Όσο οι υπόλοιποι περπατούσαν στο όμορφο μέρος, εκείνος σκάλισε σκυμμένος πάνω στο βράχο σιγά-σιγά  την ημερομηνία εκείνη και από κάτω της την φράση :
«Εις μνήμην της μεγάλης νίκης !»

Τον τάφο του έγκονά του, τον είδα τελευταία πριν μερικούς μήνες στο πρώτο νεκροταφείο Αθηνών, σε μια απέραντη ησυχία προκλητικά αντίθετη με το «τίποτα» της βουής των ζώντων έξω από αυτό.

Η Ψυτάλλεια για τις ανάγκες της καθαριότητας και των αφοδεύσεων των κατοίκων του λεκανοπεδίου έγινε εργοστάσιο βιολογικού καθαρισμού, και είμαι σίγουρος ότι κανένας εργαζόμενος σε αυτήν, δεν έχει την ικανότητα να σκεφτεί όπως η παρέα του Ιωάννη Παλαμά τότε…

Αγαπητοί μου φίλοι, αργούμε να πεθάνουμε ως Κράτος ώστε να αναγεννηθούμε ως Έθνος, και συντηρούν τα λαξεμένα κοτρόνια των λευκών μαρμάρων υπηρεσίες που μοιάζουν σαν τους γιατρούς που συντηρούν τον ημιθανή για να γράφουν χρεώσεις νοσηλίων προς όφελός τους.

Ευτυχώς που έχουν αποδημήσει από την ζωή όλοι εκείνοι που δεν θα φαντάζονταν ποτέ την εξέλιξή μας… που σίγουρα δεν περιποιεί τιμή για την Ανδρεία της σκέψης μας. Το διακύβευμα της αξίας ενός πολιτισμού είναι σήμερα στο «αν» θα υιοθετούν και θα συνάπτουν μυστήρια σχέσης ομόφυλα άτομα, αντί της ουσιαστικής λευτεριάς της σκέψης μας από την υποτέλεια της αφιλοσόφητης ζωής μας.

Ψηλά γράμματα για την σημερινή Ψυτάλλεια, που είναι και η ουσιαστική μνήμη του βόθρου της ζωής μας.

Κ.Ζ 

Σημείωση
Τα κύρια στοιχεία του άρθρου προέρχονται από το βιβλίο του Α. Γρ. Καμπούρογλου υπό τον τίτλον " Ο Αναδρομάρης" του εκδοτικού οίκου Φέξη κατά το έτος 1914.  


 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου